بنتونیت یک فیلوسیلیکات آلومینیوم دار است که اساساً از مونت موریلونیت یا کانی‌های گروه اسمکتیت تشکیل شده است. از خواص مهم کانی‌های خانواده اسمکتیت جانشینی یونی خاصیت شکل پذیری، انبساط و انقباض یونی آن‌ها را می‌توان نام برد. این ماده معدنی در صنایع متفاوتی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد که یکی از این موارد خوراک آبزیان می‌باشد. در زیر به تعدادی از اثرات استفاده از این ماده در جیره غذایی و استخرهای آبزیان اشاره می‌کنیم.

جلوگیری از بروز مسمومیت‌های ناشی از سموم قارچی به ویژه آفلاتوکسین ها.

پلت بایندر استثنائی با چسبندگی عالی مناسب برای استفاده در کارخانجات خوراک آبزیان.

جذب عناصر سنگین و جلوگیری از تأثیر نامطلوب آنها.

افزایش مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه.

بهبود ضریب تبدیل غذایی خوراک مصرفی در نتیجه کاهش سرعت عبور خوراک از دستگاه گوارش و افزایش راندمان هضم وجذب خوراک.

جذب گازهای مضر، آمونیوم و آمونیاک موجود در آب استخر و بهبود کیفیت آب و لاشه ماهی‌ها.

جلوگیری از نوسانات PH آب استخر و حوضچه‌های پرورش ماهی و بهبود شرایط رشد و پرورش.

افزایش ظرفیت اکسیژنی آب استخرهای پرورش ماهی و سلامتی شادابی بیشتر آبزیان.

تصفیه آب استخرهای پرورش آبزیان و کاهش آلودگی پساب آن‌ها.

کاهش قیمت تمام شده خوراک وافزایش سود آوری.

بنتونیت نوعی ماده معدنی بسیار مفید و کارا می باشد که در انواع صنایع قایل استفاده می باشد. از جمله این صنایع می توان به صنعت دام و طیور و آبزیان اشاره کرد که یکی از روش های استفاده در این صنعت در خوراک آن می باشد. بنتونیت به دلیل عملکردهای ویژه جایگاه خاصی را دارا می باشد که از جمله خاصیت های آن می توان به نکات زیر اشاره کرد:

1- پلت بایندر: جهت چسباندن و یکپارچه کردن غذای دام

2- توکسین بایندر جذب و دفع سموم

3- جذب گاز آمونیاک و افزایش راندمان سیستم گوارش

4- بالا بردن ph شکنبه و افزایش چربی شیر

5- از بین بردن آفلاتوکسین و مایکو توکسین ها

6- بهبود کیفیت بستر و جذب آمونیاک

بنتونیت دارای دو نوع سدیمی دار و کلسیم دار است که هردوی آن ها قابلیت جذب آب را دارند. ولی بنتونیت سدیم دار قدرت جذب بیشتری داشته و در نتیجه مقبولیت بیشتری دارد. برای خاک بستر حیوانات نباید از بنتونیت کاملا پودر شده استفاده نمود بلکه دانه بندی بزرگتر از 1 میلیمتر و معمولا کوچکتر از 5 میلیمتر مناسب است. هر چه بنتونیت دارای جذب بالاتری باشد، اثرگذاری آن بهتر خواهد بود. در مرغداری ها معمولا به دلیل تعداد زیاد طیور و محیط بسته و ازدیاد فضولات باعث تولید حجم زیادی از گاز آمونیاک شده که به دلیل سمی بودن برای سلامت جوجه زیان بار است. گاز آمونیاک به دلیل فعالیت میکروبی و باکتری های موجود در مدفوع طیور بوجود آمده و در محیط منتشر می شود. استفاده از بنتونیت بستر در مرغداری سبب حذف نیتروژن آمونیاکی و فسفر شده و از ایجاد قارچ هم جلوگیری می کند.

با توجه به اهمیت سلامت و بهداشت عمومی و ضررهای اقتصادی احتمالی صنعت دامپروری و تولید محصولات لبنی ناشی از مایکوتوکسین ها، پیدا کردن روش‌های عملی و سریع جهت شناسایی و سم زدایی از مایکوتوکسین ها و به ویژه آفلاتوکسین ها در غذای انسان و دام، به لحاظ اقتصادی و همه گیر شناسی اهمیت ویژه‌ای دارد. تحقیقات اخیر نشان داده است که آسان‌ترین، عملی‌ترین و ارزان‌ترین شیوه در کاهش بروز اختلالات مربوط به سموم قارچی یا جلوگیری از ورود این سموم در شیر و محصولات دامی استفاده از مواد جاذب در خوراک می‌باشد. این ترکیبات ملکول توکسین را در خوراک آلوده و در دستگاه گوارش بصورت محکم و غیر قابل برگشت جذب می‌کند، بنابراین کمپلکس توکسین-جاذب از دستگاه گوارش عبور کرده و از طریق مدفوع دفع می‌شود و بدین صورت از جذب توکسین (و تماس حیوان با توکسین) جلوگیری کرده و یا آن را به حداقل می‌رساند.

 ترکیبات جاذب مختلفی جهت کاهش جذب مایکوتوکسین ها و به ویژه آفلاتوکسین در خوراک و دستگاه گوارش حیوانات اهلی و بویژه گاوهای شیرده استفاده شده‌اند، اما پرکاربردترین ترکیبات جاذب، ترکیبات معدنی (inorganic) رسی هستند. بنتونیت ها ترکیبات رسی هستندکه ساختار کریستالی لایه‌ای داشته و در جذب مایکوتوکسین ها و بویژه آفلاتوکسین ها کاربرد گسترده‌ای دارند. با این عمل، تأثیر مایکوتوکسین‌ها بر عملکرد و نقش کبد کاهش یافته و تاثیرات منفی سموم قارچی بر رشد و نمو و سلامتی حیوان کاهش می‌یابد. خصوصیات ویژه بنتونیت از قبیل آبگیری، تورم و افزایش حجم با جذب آب، ویسکوزیته، ظرفیت بالای تبادل یونی و باند شدن با کاتیون‌های مختلف، آن را به ماده با ارزشی برای محدوده وسیعی از کاربردها در صنعت و سیستم‌های پرورشی و مزرعه‌ای تبدیل کرده است

بنتونیت های سدیم و کلسیم هر دو برای گلوله کردن وتشکیل غذاهای خشک حیوانی بخصوص در آمریکا به کار می روند .سپیولیت ،کائولن ،آتاپولژیت و مواد آلی چسباننده چون لیگنوسولفات (Lignosolphate) نیز بدین منظور به کار می روند .وقتی بنتونیت به اندازه 2.5 درصد  کل وزن ماده به غذای حیوانات اضافه شود شیر گاو ها را افزایش داده و در غذای پرندگان خانگی و بوقلمون نیز کیفیت و کمیت تخم مرغ را بالا می برد.

در سال 1988 محققین دانشگاه نیو انگلند  استرالیا متوجه شدند که اضافه کردن 18 گرم بنتونیت به شرب گوسفندها پشم آنهارا به اندازه 2 گرم در روز افزایش می دهد و لذا اعلام داشتند که بنتونیت از نظر افزایش تولید پشم پتانسیل خوبی داشته و اضافه کردن آن به آب آبیاری جهت ترمیم چراگاه ها و ترمیم تغذیه نیز موثر بوده و از مرگ و میر بره ها جلوگیری می نماید .

با توجه به اهمیت سلامت و بهداشت عمومی و ضررهای اقتصادی احتمالی صنعت دامپروری و تولید محصولات لبنی ناشی از مایکوتوکسین ها، پیدا کردن روش‌های عملی و سریع جهت شناسایی و سم زدایی از مایکوتوکسین ها و به ویژه آفلاتوکسین ها در غذای انسان و دام، به لحاظ اقتصادی و همه گیر شناسی اهمیت ویژه‌ای دارد. تحقیقات اخیر نشان داده است که آسان‌ترین، عملی‌ترین و ارزان‌ترین شیوه در کاهش بروز اختلالات مربوط به سموم قارچی یا جلوگیری از ورود این سموم در شیر و محصولات دامی استفاده از مواد جاذب در خوراک می‌باشد. این ترکیبات ملکول توکسین را در خوراک آلوده و در دستگاه گوارش بصورت محکم و غیر قابل برگشت جذب می‌کند، بنابراین کمپلکس توکسین-جاذب از دستگاه گوارش عبور کرده و از طریق مدفوع دفع می‌شود و بدین صورت از جذب توکسین (و تماس حیوان با توکسین) جلوگیری کرده و یا آن را به حداقل می‌رساند.

 ترکیبات جاذب مختلفی جهت کاهش جذب مایکوتوکسین ها و به ویژه آفلاتوکسین در خوراک و دستگاه گوارش حیوانات اهلی و بویژه گاوهای شیرده استفاده شده‌اند، اما پرکاربردترین ترکیبات جاذب، ترکیبات معدنی (inorganic) رسی هستند. بنتونیت ها ترکیبات رسی هستندکه ساختار کریستالی لایه‌ای داشته و در جذب مایکوتوکسین ها و بویژه آفلاتوکسین ها کاربرد گسترده‌ای دارند. با این عمل، تأثیر مایکوتوکسین‌ها بر عملکرد و نقش کبد کاهش یافته و تاثیرات منفی سموم قارچی بر رشد و نمو و سلامتی حیوان کاهش می‌یابد. خصوصیات ویژه بنتونیت از قبیل آبگیری، تورم و افزایش حجم با جذب آب، ویسکوزیته، ظرفیت بالای تبادل یونی و باند شدن با کاتیون‌های مختلف، آن را به ماده با ارزشی برای محدوده وسیعی از کاربردها در صنعت و سیستم‌های پرورشی و مزرعه‌ای تبدیل کرده است

بنتونیت در صنعت طیور به طور وسیعی استفاده می شود با افزودن بنتونیت به جیره می توان اثر آن را در بهبود اضافه وزن و کاهش سرعت عبور غذا در دستگاه گوارش مشاهده کرد. در آزمایشی مشخص شد که افزودن بنتونیت به بستر جوجه های گوشتی موجب کاهش رطوبت و غلظت آمونیاک و میزان باکتری های موجود در بستر گردیده و کیفیت فیزیکی بستر را نیز بهبود می دهد. در ذیل خواص وجود بنتونیت در جیره طیور را به طور خلاصه شرح می دهیم:

بنتونیت موجب كنترل موثر مسمومیت های ناشی از سموم قارچی و به ویژه آفلاتوكسین ها می شود. پلت استثنایی با چسبندگی عالی حاصل از بنتونیت، مناسب برای استفاده در كارخانجات خوراك دام، طیور و آبزیان جذب عناصر سنگین و جلوگیری از تاثیر نامطلوب آن ها بر پرنده است. وجود بنتونیت در خوراک طیور موجب استحکام و بهبود كیفیت پوسته تخم مرغ و ثبات بیشتر رنگ زرده تخم مرغ های انبار شده و همینطور باعث كاهش انتشار گاز آمونیاك در سالن های پرورش طیور و جلوگیری از بیماری های تنفسی و كاهش رطوبت بستر و اخلال در سیكل كوكسیدیا می شود. تمام این مزایا باعث كاهش قیمت تمام شده خوراك و افزایش سودآوری برای مرغدار می گردد.

بنتونیت یک فیلوسیلیکات آلومینیوم دار است که اساساً از مونت موریلونیت یا کانی‌های گروه اسمکتیت تشکیل شده است. از خواص مهم کانی‌های خانواده اسمکتیت جانشینی یونی خاصیت شکل پذیری، انبساط و انقباض یونی آن‌ها را می‌توان نام برد. این ماده معدنی در صنایع متفاوتی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد که یکی از این موارد خوراک آبزیان می‌باشد. در زیر به تعدادی از اثرات استفاده از این ماده در جیره غذایی و استخرهای آبزیان اشاره می‌کنیم.

جلوگیری از بروز مسمومیت‌های ناشی از سموم قارچی به ویژه آفلاتوکسین ها.

پلت بایندر استثنائی با چسبندگی عالی مناسب برای استفاده در کارخانجات خوراک آبزیان.

جذب عناصر سنگین و جلوگیری از تأثیر نامطلوب آنها.

افزایش مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه.

بهبود ضریب تبدیل غذایی خوراک مصرفی در نتیجه کاهش سرعت عبور خوراک از دستگاه گوارش و افزایش راندمان هضم وجذب خوراک.

جذب گازهای مضر، آمونیوم و آمونیاک موجود در آب استخر و بهبود کیفیت آب و لاشه ماهی‌ها.

جلوگیری از نوسانات PH آب استخر و حوضچه‌های پرورش ماهی و بهبود شرایط رشد و پرورش.

افزایش ظرفیت اکسیژنی آب استخرهای پرورش ماهی و سلامتی شادابی بیشتر آبزیان.

تصفیه آب استخرهای پرورش آبزیان و کاهش آلودگی پساب آن‌ها.

کاهش قیمت تمام شده خوراک وافزایش سود آوری.