بایگانی برچسب: s

بنتونیت در مهندسی عمران

بنتونیت به صورت  گل در نیازهای مهندسی سیویل در پی ریزی ها ،به صورت دیواره های ساختمان، شمع کوبی، دوغاب کردن و روان سازی مصالح بنائی بکار می رود همچنین در کارهای مختلف تونل سازی نیز کار برد دارد. گل های محتوی 4 تا 8 درصد بنتونیت برای دوغاب کردن بکار می روند و این گل مانع حرکت آب در داخل خاک شده و همچنین از حرکت آب در داخل شکاف ها و درزه های سنگ و ساختمان های با بنای سنگی جلوگیری می کند. مثلا” می توان در صورت تزریق گل از جریان آب در شن های ساحلی جلوگیری کرد همچنین مانع نفوذ آب استخر به آن طرف دیواره ها می گردد و در صورتی که بداخل ماسه ها تزریق شود احتیاج به دیواره سازی نداشته  و سدی در مقابل آب می گردد به عنوان روان ساز در حفر گمانه ها مصالح ساختمانی جهت بتن و شفته ریزی کمک می نماید.

اگر گل بنتونیتی و دوغاب های بتونیتی به تنهایی به کار روند ممکن است ژل های تشکیل شده در اثر لرزش شکسته شده و به هم بریزند برای جلوگیری از این کار باید بنتونیت را با سیمان یا سیلیکات های اصلی مخلوط کرد. یکی از مصارف عمده بنتونیت در مهندسی سیویل تهیه بتون های پلاستیک است. اختلاط آن با سیمان یا بتون دوامی بیشتر از سنگ نسوز سخت بدان بخشیده و از ترکیدن آن جلوگیری می کند بتون پلاستیکی را برای ساختن دیوارهای غیر قابل نفوذ در استخرهای بزرگ اب و همچنین در اطراف کارگاهای شیمیائی به کار می برند.

انواع بنتونیت از نظر تورم پذیری

خاصیت تورم پذیری بنتونیت با توجه به نوع کاتیون موجود در فضای میان لایه ای، خواص فیزیکی و شیمیایی بنتونیت تغییر می کند و بر این اساس به صورت زیر تقسیم بندی می شود.

  1. بنتونیت با ظرفیت تورم پذیری زیاد: این بنتونیت که کاتیون میان لایه ای آن اغلب سدیم و گاهی پتاسیم است قابلیت جذب آب زیادی را دارد و در آب بصورت ژل درآمده و حجیم می شود و به مدت نا محدود معلق می ماند. پالپ کلوئیدی بنتونیت سدیم دار به عنوان گل حفاری به دلیل خاصیت تورم پذیری و ژله ای بالا در حفر چاه های عمیق مورد استفاده قرار می گیرد.
  2. بنتونیت با ظرفیت تورم پذیری کم: این بنتونیت که کاتیون میان لایه ای آن کلسیم است، تورم پذیری کمی دارد و معمولا به صورت فعال شده به عنوان خاک رنگبر استفاده میشود. به علاوه بنتونیت هایی که یون تعویض پذیر آن ها منیزیم است نیز دارای خاصیت تورم پذیری کمی هستند.

کاربرد بنتونیت های قابل تورم

یکی از کاربردهای بنتونیت قابل تورم، در مواردیست که لازم است میزان نفوذ پذیری آب در خاک و یا سازه های بتنی کاهش یافته و یا از آن کاملاً جلوگیری شود. در این کاربرد ذرات بنتونیت به داخل خلل و فرج و یا شکاف های خاک نفوذ کرده و در اثر تورم منافذ موجود را می پوشانند. از آنجاکه این ذرات بنتونیت در آب نا محلول می باشند و مخلوط خاک و بنتونیت، قشری خمیر مانند، (flexible mastic) محکم و انعطاف پذیر تشکیل می دهد که تا زمانی که در لایه ها و یا سطوح آغشته با بنتونیت تغییرات فیزیکی داده نشود (بهم خوردگی عمده). پایدار می ماند. در نتیجه این رابطه پرکنندگی منافذ که در اثر خشک و دوباره خیس شدن در پی جذب مجدد آب و یا حتی انجماد و دوباره ذوب و نرم شدن خاک گسسته نمی شود، می تواند ابدی تلقی شود.

لذا در عمل، اینگونه بنتونیت ها می توانند کاربرد هایی از قبیل ساخت انواع آبگیر ها، سد های خاکی، حوضچه های پرورش ماهی، حوضچه های آبخیز داری، کانال های آبرسانی (از جمله داخل قنات ها)، آماده سازی زمین برای کشت برنج، دیواره های ممانعت از نفوذ آب ها و فاضلاب های زیر زمینی. حوضچه های نگهدارنده فاضلاب صنعتی. نفوذ ناپذیر نمودن کف و دیواره های زیر زمین های مرطوب و غیره را داشته باشند.